معاونت غذا و دارو

1.مقاومت میکروبی چیست؟

یعنی باکتری‌ها و قارچ‌ها (به طور کلی میکروب ها) به دلیل تغییر کردن و قدرت مند شدن، تحت تاثیر قارچ کش ها و میکروب کش ها قرار نگیرند و داروهایی که به این منظور طراحی شدند، ناموثر قرار بگیرند. میکروب های مقاوم گاها خطرناک و عامل مرگ افراد هستند.

2..مقاومت باکتریایی یا مقاومت میکروبی؟

مقاومت باکتریایی یعنی مقاوم شدن باکتری نسبت به عوامل ضد باکتریایی مثل آنتی بیوتیک ها

مقاومت میکروبی همانطور که گفته شد مقاومت علیه میکروب ها( قارچ ها و یا باکتری ها) تلقی می شود....

3.چه عواملی باعث مقاومت آنتی میکروبی می شود؟

*اشتباه در تجویز آنتی بیوتیک

*خود درمانی توسط خود افراد

*گسترش عفونت از طریق مراکز درمانی، کادر درمان و افراد جامعه....

*آلوده شدن آب ، خاک و محیط زیست

*زنجیره غذایی حیوانات

*مسافرت ها

4..مصرف چرک خشک کن(آنتی بیوتیک) چه ارتباطی دارد به مقاومت باکتریایی؟

خوددرمانی به مصرف داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها توسط افراد (بدون تجربه و دانش) تلقی می شود. خوددرمانی به صورت قابل ملاحظه ای بروز مقاومت را افزایش می دهد. استفاده نامناسب از آنتی بیوتیک ها منبع اصلی توسعه مقاومت آنتی بیوتیکی (AR) است. و این مسئله سبب بروز یک چالش برای سلامتی انسان امروزه شده هست.پس مراجعه به داروخانه و یا مطب پزشک و تقاضا برای تهیه آنتی بیوتیک به جهت تسریع روند درمان، خوددرمانی و....علل می تواند موجب شیوع و افزایش مقاومت شود.

5.چه کنیم تا از افزایش یافتن مقاومت میکروبی جلوگیری کنیم؟

الف.رعایت بهداشت در سطح جامعه

یعنی به طور کلی تمام چیزی که از آن به عنوان رعایت بهداشت توسط مردم جامعه یاد می کنیم. میکروب ها می توانند از غذا به افراد و بین افراد و حیوانات بدون رعایت بهداشت( شستشوی  دست) گسترش یابند. افراد همچنین ممکن است در سفر دچار عفونت شوند، سپس این میکروب ها را پس از بازگشت پخش کنند.

از آنجاییکه این عفونت ها:

* به راحتی و به سرعت گسترش می یابند.

* ردیابی و کنترل شیوع عفونت در این سطح دشوار است.

*مقاومت در بین میکروب ها قابل انتقال است، پس با مقاوم شدن یک سویه، احتمال مقاوم شدن دیگران افزایش می یابد.

و...

پس اجرای اقدامات ساده در جهت رعایت بهداشت و جلوگیری از گسترش مقاومت می تواند بسیار موثر باشد.

ب.رعایت بهداشت در سطح کادر درمان

*بیشتر توسط کادر درمان انجام شده و به جلوگیری از گسترش مقاومت کمک می کند.

ج.حذف بهداشتی زباله های انسانی، فضولات حیوانی و آفت کش ها.

عفونت های موجود در ضایعات مدفوع و ورود آن ها به طبیعت می تواند سبب بروز و یا گسترش مقاومت موجود شود.

فضولات حیوانی اغلب به عنوان کود در زمین های کشاورزی برای کمک به رشد گیاهان استفاده می شود. گاهی اوقات آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها برای درمان، کنترل و پیشگیری از بیماری ها به حیوانات داده می شود....این عامل می تواند علت ورود آنتی بیوتیک به چرخه محیط زیست و غذای انسان شود.

بیماری های مختلف می توانند گیاهان و محصولات زراعی (مانند گندم، پرتقال، ذرت) را آلوده کنند. کنترل این بیماری ها می تواند دشوار و بسیار مضر باشد زیرا می توانند بر درآمد مزرعه و تامین غذا تأثیر بگذارند. آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها (قارچ کش ها) گاهی به عنوان آفت کش برای مدیریت بیماری های گیاهی و محصولات زراعی استفاده می شوند. با این حال، استفاده از آنتی بیوتیک ها و قارچ کش ها در کشاورزی می تواند با آلوده کردن خاک و آب به مقاومت در محیط زیست کمک کند.

5.راه های کلی در جهت کاهش بروز مقاومت آنتی بیوتیکی:

*در وهله اول از عفونت جلوگیری کنیم.

* از خود درمانی و مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک جلوگیری کنیم و یا در صورت تجویز آنتی بیوتیک ، حتما دوره مصرف آن را به اتمام برسانیم

* هنگامی که مقاومت ایجاد شد، گسترش آن را متوقف کنیم.

*واکسن زدن

*شستن دست ها

*با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا دامپزشک  در مورد بهترین درمان زمانی که مناسب دام است، صحبت کنیم.

در پایان بخاطر بسپاریم.. آنتی‌بیوتیک‌ها و ضد قارچ‌ها جان انسان‌ها را نجات می‌دهند، اما هر زمان که از آن‌ها بی رویه استفاده می‌شوند، می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند و به مقاومت  کمک کنند.

کتابچه راهنمای تجویز بالینی برخی آنتی بیوتیک ها (ویژه کادر درمان)

منابع:

 Emerging Antimicrobial Resistance*

Antimicrobial Resistance and Its Spread Is a Global Threat Antimicrobial resistance: new*

*Self-Medication With Antibiotics: An Element Increasing Resistance

*CDC

*WHO

گردآوری و تلخیص :دکتر فائزه حاجی خدادادی شماره نظام: 28230-د