زمان مناسب مصرف دارو ها در ماه مبارک رمضان
یکی از دغدغه های مهم بیماران در ماه رمضان چگونگی و زمان مصرف داروها می باشد، در این ماه تغییرات بسیار زیادی در تغذیه و سبک زندگی رخ می دهد که این امر می تواند بر روی وضعیت بیماری و دارو درمانی افراد تأثیر بگذارد.
نکات مهم مصرف دارو در ماه مبارک رمضان؛
- در ایام روزه داری هرگز نباید وعده های دارویی خود را خودسرانه حذف کنید و قطع یکباره برخی داروها بسیار خطرناک است ؛ چرا که این عمل باعث ایجاد اختلال در روند درمان می شود. بنابراین قبل از هر اقدامی حتمأ باید با پزشک معالج خود در این زمینه مشورت نمایند.
- تغییر تعداد دفعات مصرف دارو، زمان مصرف دارو و عدم رعایت فاصله زمانی مصرف دارو می تواند باعث تغییر اثربخشی و تأثیر داروها در بدن شود و مشکلات درمانی ایجاد نماید.
- به صورت کلی غذا روی جذب دارو اثرگذار است و می تواند باعث کاهش، افزایش و یا تأخیر در جذب دارو شود. اکثر روزه داران در وعده افطار، روزه خود را با غذاهای حاوی مقادیر بالای کربوهیدرات و چربی به همراه چای باز کرده و معمولأ حجم وعده غذای مصرفی در ماه مبارک نسبت به وعده معمولی در سایر اوقات بیشتر است و این نکته حتمأ باید مدنظر قرار بگیرد؛ چون حجم بالای غذا طبیعتأ باعث تأخیر در جذب اکثر داروها می گردد. تانن موجود در چای می تواند با فلزهای دو ظرفیتی مثل آهن و کلسیم ترکیب شده و مانع جذب آنها شود. پس از مصرف همزمان چای با مکمل های حاوی آهن و کلسیم بپرهیزید.
- از آنجا که مصرف کافی آب و مایعات نقش مهمی در دفع داروها و متابولیت های ناشی از آنها دارد، لازم است دقت شود که در فاصله بین افطار تا سحر به میزان کافی آب و مایعات به بدن روزه داران و به خصوص بیمارانی که دارو مصرف می کنند برسد، این اقدام ضمن تأمین نیاز بدن روزه داران به مایعات، به خصوص در زمانی که ماه مبارک رمضان در فصل گرما قرار دارد، شرایط لازم را برای دفع مناسب داروها و متابولیت های آنها از بدن فراهم خواهد کرد.
زمان مصرف دارو در ماه مبارک رمضان :
* جدول زمان بندی دوزهای دارویی با توجه به شرایط موجود در ماه رمضان تغییر می کند، به طور معمول دو نوع جدول زمان بندی مصرف دارو مورد استفاده قرار می گیرد:
- دوز منفرد در طول شبانه روز:
نحوه مصرف دارو در این نوع درمان در طول ماه رمضان تغییری نمی کند چرا که این روش تداخلی با روزه داری ندارد، در مورد این نوع نحوه مصرف باید گفت که در صورتی که لازم است دارو با معده خالی مصرف شود، بهترین زمان مصرف یک ساعت قبل سحری یا دو ساعت بعد افطار می باشد. - دوز چندگانه در طول شبانه روز:
بیمارانی که مجبور به مصرف روزی دو یا چند بار دارو هستند، ممکن است پس از مشورت با پزشک معالج خود قادر باشند؛ داروهای خود را در فاصله بین افطار تا سحر استفاده کنند، در مواردی خاص ممکن است پزشک معالج قادر باشد با جایگزینی داروهای این بیماران با انواع طولانی اثر آنها و یا تعویض دارو با یک داروی مشابه با نیمه عمر طولانی تر امکان روزه داری برای این بیماران را فراهم نمایند. آنتی بیوتیکها از جمله داروهایی هستند که حتمأ باید در زمان مشخص خود مصرف شوند و امکان تغییر ساعت آنها وجود ندارد اما پزشک معالج می تواند با در نظر گرفتن نوع بیماری، آنتی بیوتیکی را انتخاب کند که با برنامه روزه داری تداخل پیدا نکند.
داروهایی که سبب ابطال روزه نمی شوند :
انتخاب دارو و راههای مناسب مصرف آن نیاز به هماهنگی پزشک و فتوای مراجع دینی دارد اما به طور کلی راه های تجویز زیر سبب ابطال روزه نمی شود:
-
قطره های چشم و گوش و بینی به شرطی که دارو به حلق نرسد.
-
تمامی مواردی که از طریق پوست جذب بدن می شوند مثل: کرم ها، پمادها و نوارچسب های حاوی مواد دارویی
-
شیاف ها، محلول های واژینال و کرمهای واژینال
-
آمپول های با تزریق زیر پوستی، عضلانی، مفصلی یا وریدی به استثنای تغذیه از راه وریدی، سرم و آمپول های تقویتی
-
شیاف ها و پمادهای مقعدی
*** در نهایت تشخیص مجاز بودن روزه داری برای افراد مبتلا به بیماری صرفأ با نظر پزشک درمانگر و رعایت جوانب شرعی آن امکانپذیر است.
** به طور کلی توصیه میشود در صورت وقوع مشکلات درمانی در ماه رمضان بهترین کار برای روزه داران مشورت با پزشک معالج خود است.